Op initiatief van gemeente Gilze en Rijen en Heemkring Molenheide werd in 1991 het comité Open Monumentendag opgericht. Dit comité bestond uit twee gemeenteambtenaren en twee leden van de heemkring. Het heeft bijna twintig jaar lang activiteiten verzorgd op de Open Monumentendagen in september. De comitéleden gaven steeds een lokale invulling aan het landelijk vastgestelde thema en ontwikkelden wandel- en fietsroutes. In die routes schonken ze vooral aandacht aan de rijksmonumenten, maar ook aan monumentale bomen en religieuze beelden en objecten. In 2007 gaven heemkring en gemeente een fietsroute in kaartvorm uit als Monumentenroute (32 km).
Na de Open Monumentendagen van 2009 heeft het comité zichzelf opgeheven. Daarna waren er twee jaar geen activiteiten in Gilze en Rijen. In 2012 ging een vernieuwd comité aan de slag, dat voor de georganiseerde activiteiten steeds het landelijk vastgestelde thema als uitgangspunt neemt. Ook waren de afgelopen keren op Monumentendag steeds een aantal ateliers van plaatselijke kunstenaars open.
