De bestuurlijke organisatie en schaal van de rampenbestrijding in Nederland schoot tekort. Dat hadden de evaluaties van de vuurwerkramp in Enschede in mei 2000 en de Nieuwjaarsbrand in café ‘De Hemel’ in Volendam in 2001 aan het licht gebracht. De Raad voor het Openbaar Bestuur bracht in 2003 het advies uit om de rampenbestrijding en crisisbeheersing als een zogenaamd verlengd lokaal bestuur te organiseren. Dit resulteerde in 2004 in het Kabinetsstandpunt veiligheidsregio’s en in het kabinetsakkoord van 2007 werd gekozen voor verlengd lokaal bestuur. Dit alles leidde per 1 oktober 2010 tot de inwerkingtreding van de Wet veiligheidsregio’s en bijbehorende besluiten.
Een veiligheidsregio is in Nederland een gebied waarin verschillende besturen en diensten samenwerken bij de uitvoering van taken op het terrein van brandweerzorg, rampen- en crisisbeheersing, geneeskundige hulpverlening, openbare orde en veiligheid. Nederland kent in totaal 25 veiligheidsregio's, die overeenkomen en samenvallen met de voormalige politieregio’s. Een regio omvat de volledige grondgebieden van een aantal gemeenten. Het samenwerkingsverband wordt bestuurd door de deelnemende gemeenten. De gemeente Gilze en Rijen behoort tot de Veiligheidsregio Midden- en West-Brabant.
