De opstand tegen Spanje was in de zestiende eeuw vrij algemeen geworden. In het grote en oude hertogdom Brabant werd vaak gevochten tussen de Spanjaarden en Staatse troepen. Door de voortdurende veroveringen en heroveringen viel het in twee delen uiteen. De Baronie van Breda bleef een eenheid vormen, nu eens in handen van de Spanjaarden, meestal in handen van de Staatsen. Dat gold ook voor Gilze en Rijen. In 1581 werd Breda bezet door de Spaanse troepen. De list met het turfschip van Breda leidde tot de inname van Breda op 4 maart 1590, het belangrijkste feit van de Tachtigjarige oorlog.